TÌM HIỂU PHONG TỤC HÁT ĐÁM MA CỦA NGƯỜI DÂN VIỆT

“Sinh - Lão - Bệnh - Tử” là điều không thể tránh khỏi, tuỳ thuộc vào từng quan điểm, phong tục tập quán và góc nhìn về cuộc sống mà mỗi vùng miền của Việt Nam sẽ có những phong tục về đám ma riêng biệt. Không để bạn đọc chờ lâu, ngay bây giờ hãy cùng trại hòm Martino tìm hiểu những điều thú vị về phong tục hát đám ma của người dân Việt nhé! 

 PHONG TỤC HÁT ĐÁM MA CỦA MIỀN BẮC

Phong tục lễ tang của miền Bắc thông thường sẽ tiến hành theo chữ Lễ của Nho giáo, do đó mà họ rất chú trọng vào hình thức, tổ chức nghi thức tang lễ khá phức tạp đồng thời không khí trong đám tang vô cùng trang nghiêm với tiếng than khóc nỉ non và điệu kèn đưa đám í e não nùng bao trùm các đám tang. 

Phong tục lễ tang của miền Bắc thông thường sẽ tiến hành theo chữ Lễ của Nho giáo

Không lạ gì khi bạn nghe tiếng khóc than thảm thiết của người ở lại từ trong tang lễ cho đến khi lên đường tiễn biệt người đã khuất. Đây cũng là một nghi thức để thể hiện lòng hiếu thảo của con cháu - những người ở lại đối với cha mẹ, ông bà đã mất, theo đúng như tinh thần Nho Giáo. 

Đám tang của miền Bắc còn được gọi với cái tên là “đám hiếu”, theo đó nếu như thân nhân của người đã cố phải khóc thật nhiều để tỏ lòng tiếc thương với người đã mất. Giai đoạn khóc than sẽ kéo dài và chấm dứt sau khi người thân mất được 100 ngày. 

Đám tang của miền Bắc còn được gọi với cái tên là “đám hiếu”

PHONG TỤC HÁT ĐÁM MA MIỀN NAM

Nếu như miền Bắc là vùng đất bị ảnh hưởng nhiều của Nho giáo phong kiến trong phong tục đám ma thì đối với Nam Bộ, phong tục hát đám ma rất khác biệt so với miền Bắc. Nam Bộ không bị ảnh hưởng nhiều của Nho giáo phong kiến mà điểm tựa tinh thần của người dân Nam Bộ đó chính là tư tưởng nhà Phật.

Chính vì thế, quan niệm của Nam Bộ đó chính là đời chỉ là cõi tạm, do đó cái chết nhẹ nhàng, không quá bi ai và thậm chí họ còn nghĩ rằng “Sinh dữ, tử lành”. Và bởi lẽ họ quan niệm rằng, chết không phải là kết thúc mà khi đó người chết sẽ được đến một nơi khác, tươi đẹp và tự do hơn rất nhiều. Vì thế, việc khóc than thảm thiết sẽ khiến người quá cố không nỡ rời chốn nhân gian, không yên tâm ra đi. 

Việc khóc than thảm thiết sẽ khiến người quá cố không nỡ rời chốn nhân gian

Bởi những lý do trên mà, không khí đám tang của Nam Bộ không nặng nề, đầy tiếng khóc than như miền Bắc. Bên cạnh đó, người Nam Bộ, đặc biệt là Sài Gòn còn có phong tục hát đám ma vô cùng nhộn nhịp, họ thuê người hát múa, MC, đem đến không khí vui vẻ không khác gì so với đám cưới. 

Hầu hết các đám ma của Nam Bộ, chẳng ai khóc thảm sầu, mà toàn những tiếng kèn, những bản nhạc trữ tình du dương, ban nhảy múa sôi động, tiếng vỗ tay của người đến thăm viếng. Nhiều gia đình còn thuê người biểu diễn các tiết mục vô cùng hấp dẫn, thu hút như tiết mục xiếc. Như vậy, những người chưa từng ở Sài Gòn chắc hẳn sẽ phải giật mình khi nghe thấy điệu lăm-ba-đa nóng bỏng hay nhạc khúc shalala rộn ràng trong đám tang. 

Không khí đám tang của Nam Bộ không nặng nề, đầy tiếng khóc than như miền Bắc

PHONG TỤC HÁT ĐÁM MA CỦA MIỀN TRUNG

Tương tự với không khí trang nghiêm và tang thương của miền Bắc, người dân miền Trung diễn ra trong tiếng đàn nhị thê lương, tiếng mõ tụng kinh trầm buồn, không khí ảm đạm vô cùng trang trọng. 

Việc ngồi cà kê dây dưa trong đám ma là điều cấm kỵ trong đám ma, vì thế mà những khách đến viếng thăm sau khi thắp hương cho người quá cố thì ra bàn uống chén trà, trò chuyện, chia sẻ với gia chủ vài phút rồi về. 

Người dân miền Trung diễn ra trong tiếng đàn nhị thê lương, tiếng mõ tụng kinh buồn

QUY ĐỊNH VỀ THỰC HIỆN NẾP SỐNG VĂN MINH TRONG TANG LỄ

Vẫn biết là mỗi vùng miền sẽ có những phong tục hát đám ma khác nhau, tuy nhiên thì rất nhiều đám ma Sài Gòn thể hiện thái quá, không đúng chuẩn mực ảnh hưởng không tốt đến hàng xóm, những người lân cận.

Vì thế, tại điểm Đ, điều 10 theo thông tư số 04/2011/TT-BVHTTDL của Bộ Văn hóa Thể Thao Du Lịch có quy định rõ về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới hỏi, tang lễ cụ thể như sau: “Không cử nhạc tang trước 6 giờ sáng và sau 22 giờ đêm. Âm thanh đảm bảo không vượt quá độ ồn cho phép theo tiêu chuẩn Việt Nam thực hiện tại bản tiêu chuẩn Việt Nam ban hành.” 

Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới hỏi, tang lễ 

Như vậy, bạn có thể thấy được sự khác biệt về phong tục hát đám ma giữa miền Bắc, Nam bộ và miền Trung rồi đúng không nào? Như bạn thấy đấy, dù là miền nào cũng nên đảm bảo sự phù hợp với quan điểm đám tang của người Việt, không nên quá ầm ĩ, gây ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục của người Việt và đặc biệt là gây ảnh hưởng đến những người xung quanh.