SỰ KHÁC NHAU GIỮA PHONG TỤC ĐÁM MA Ở SÀI GÒN VỚI CÁC VÙNG MIỀN KHÁC

Phong tục đám ma ở Sài Gòn - Văn hóa Việt Nam vốn có một phần nào đó chịu ảnh hưởng từ Trung Hoa nên khá coi trọng các hình thức lễ nghi phong tục. Điều này đặc biệt thể hiện trong văn hóa lễ tang với nhiều nghi thức và thủ tục theo quy chuẩn truyền thống.

Tuy vậy, tùy theo đặc trưng vùng miền mà lễ tang nói chung sẽ có những điểm khác biệt không hoàn toàn thống nhất theo một thể thức nào. Hãy cùng tham khảo bài viết sau về đám ma ở Sài Gòn để thêm rõ hơn về điều này.

Hình thức đám ma ở Sài Gòn có khác biệt gì so với lễ tang ở những vùng miền khác?

KHÔNG KHÍ TRONG ĐÁM MA Ở SÀI GÒN

Không khí nhẹ nhàng thoải mái

Tuy khá câu nệ về lễ nghi phong tục, tuy nhiên văn hóa tang lễ ở nước ta vẫn có sự phân hóa riêng tùy theo đặc trưng từng nơi sống. Hình thức đám ma ở Sài Gòn là một minh chứng điển hình thể hiện sự khác biệt hoàn toàn ở mặt này so với những vùng miền khác. 

Một trong những đặc điểm làm nên sự khác biệt trong đám ma ở Sài Gòn đó là không khí trong tang lễ. Khác với nhiều nơi ở miền Bắc, đám tang miền Nam không mang không khí nặng nề, đau thương mà có cảm giác khá nhẹ nhàng, thanh thản. Thậm chí nhiều gia đình còn áp dụng loại hình dịch vụ ảo thuật, xiếc,… trong tang lễ nhà mình. Phổ biến hơn cả là những trò giải trí như cờ bạc, xóc đĩa,… thường được tổ chức vào ban đêm nhằm xua đi sự cô quạnh và u uất. 

Nhạc sử dụng trong đám ma ở Sài Gòn thường là kiểu nhạc kèn Tây vui tai. Một số trường hợp còn chơi cả những bản trữ tình, khiến cho bầu không khí đỡ buồn bã, căng thẳng, người quá cố cũng được ra đi thanh thản hơn. 

Tinh thần vui vẻ thanh thản

Không giống như miền Bắc hay miền Trung, đám ma ở Sài Gòn hiếm khi có sự khóc lóc, than thở của con cháu hay người thân trong nhà. Với người tham dự lễ tang thì cảm nhận chung là sự thoải mái, không bị đè nén quá mức bởi người miền Nam xem tình huống này là điều dĩ nhiên sẽ đến với mỗi người. 

Chính yếu tố tinh thần là nguyên nhân làm nên điểm khác biệt của đám ma ở Sài Gòn so với tang lễ ở các vùng miền khác. Bởi trong quan niệm của người ở đây thì chết không phải là điều khủng khiếp hay chấm dứt hoàn toàn mà chỉ là đang đi tới một thế giới khác. 

Khóc lóc than thở chỉ khiến người ở lại thêm não nề mà người đã mất cũng không thể nhẹ nhàng ra đi được. Do đó đám tang miền Nam thường mang tính chất nhẹ nhàng, thoải mái chứ không ảm đạm như tang lễ thường thấy. 

Không khí trong tang lễ miền Nam thường không quá căng thẳng, u uất

NÉT ĐẶC TRUNG CỦA ĐÁM MA Ở SÀI GÒN TRONG VIỆC ĂN UỐNG

Phong tục đám tang miền Bắc là khách đến viếng sẽ được mời lại ngồi ăn trong một bàn lễ có đầy đủ các món chính phụ. Dù tới sớm hay muộn thì tang gia đều sẽ đáp lễ khách và tiếp đãi ăn uống trịnh trọng. 

Tuy nhiên đám ma ở Sài Gòn thì không như vậy. Hình thức ăn uống trong tang lễ không hề câu nệ hay cầu kì mà hoàn toàn thoải mái, có thể ăn uống bao nhiêu tùy thích. Khi chuẩn bị bàn ăn cho khách, người Sài Gòn thường sẽ để sẵn bánh trái, nước uống trên bàn để khách viếng có thể ngồi lại ăn uống và trò chuyện cùng với gia đình. 

Phong tục xây mộ gần với nơi ở gia đình

Phong tục chôn cất này đặc biệt phổ biến ở miền Tây Nam Bộ bởi vì đất đai, vườn tược trong nhà thường rất rộng. Do vậy gia đình thường chôn cất người đã mất trên chính mảnh đất trong vườn hoặc gần với nơi ở của nhà mình. Tuy nhiên, hiện nay có khá nhiều luồng ý kiến trái chiều quan ngại về tính đảm bảo của môi trường sống trong những trường hợp như vậy. 

Cải biến theo thời đại

Thời gian gần đây, hình thức nghĩa trang cũ đã được chuyển đổi và nâng cấp chất lượng thành hoa viên nghĩa trang – vừa đảm bảo nơi yên nghỉ cho người quá cố vừa tiện cho gia đình tới thăm viếng khi cần. 

Đối với những phong tục đám ma ở Sài Gòn truyền thống cũng có nhiều cải biến theo hướng đơn giản và nhẹ nhàng hơn. Con trai chỉ cần đội khăn tang, không nhất thiết phải mang áo tang và dây rơm mũ bạc. Con gái, con dâu không cần phải trùm khăn đầu mà thay thế bằng cách đội khăn nhẹ nhàng hơn. 

Trong truyền thống, thường yêu cầu con cái trong nhà phải để tang cha mẹ đến 3 năm nay. Tuy nhiên hiện nay đã giản lược thành 1 năm nhằm thuận tiện hơn cho những người đi làm ăn xa hoặc cần làm ăn buôn bán,… Đám ma ở Sài Gòn vẫn lấy chữ hiếu làm đạo nguồn nhưng đã tối giản hóa một số hình thức để bớt đi gánh nặng tang chế cho con cháu và cũng là để người quá cố được yên tâm ra đi không vướng bận. 

Đám tang ở Sài Gòn hiện nay đã được cải biến

Trên đây là những thông tin chi tiết thể hiện sự khác biệt của đám ma ở Sài Gòn so với phong tục tang lễ ở những vùng miền khác. Hy vọng bài viết này sẽ là nguồn tư liệu tham khảo hữu ích dành cho quý độc giả bạn đọc.